Telnet, Internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir makineye uzaktaki başka bir makineden bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan programlara verilen genel isimdir. Bağlanılan makineye girebilmek (login) için orada bir kullanıcı isminizin (user name) ve bağlantının gerçekleşebilmesi için bir telnet erişim programınızın olması gereklidir. Fakat bazı kütüphane ve herkese açık telnet bazlı web servisleri, bağlantı sırasında kullanıcı ismi (numarası) istemeyebilirler;ya da, kullanıcı isim ve parola olarak ne yazmanız gerektiği bağlandığınızda otomatik olarak karşınıza çıkar. Telnet, BBS ( Bulletin Board Systems ) sistemlere internet üzerinden erişimde günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Telnet erişim programları, günümüzdeki işletim sistemlerinin çoğunda işletim sistemi ile birlikte gelmektedir. Çok kullanıcılı işletim sistemleri (UNIX ve VMS ) genellikle kullanıcılara metin tabanlı bir arayüz sunar ve bu sistemlerde tüm işlemler klavye vasıtası ile komut isteminden (command prompt) gerçekleştirilir. Telnet programı ile sanal sunucunuza (virtual server) bağlandığınızda, uzaktan UNIX işletim sistemine bağlanmış olursunuz. Bu, UNIX komutları yazabileceğiniz, programları çalıştırabileceğiniz, sanki makinenin karşısında oturuyormuş gibi web sitenizi düzenleyebileceğiniz anlamına gelir. Telnet programlarında, telnet yapılacak adres yukarıdakine benzer şekilde komut satırından girilebildiği gibi, programın menü sistemi üzerinden de girilebilir. ZMODEM, KERMIT gibi 1980'li yıllarda (ve kısmen 1990'ların başlarında) çok popüler olan bazı Telnet programları, bilgisayardan bilgisayara dosya aktarımı protokollerini de desteklerler.
Telnet güvensiz bir protokoldür. Telnet protokolü kullanıcı adı (username) ve şifrenizi (password) bağlı bulunduğunuz ağda kolaylıkla görebilecek bir format olan PLAIN TEXT (düz metin) düzeninde göndermektedir. Bu kullanıcı isminizin ve şifrenizin ağı dinleyen herhangi biri tarafından kolaylıkla görülebileceği anlamına gelir. Eğer ağınızdaki herkese güveniyorsanız Telnet kullanmanızda bir sakınca yoktur. Fakat güvenlik hakkında en ufak bir endişeniz bile varsa, hesabınıza bağlanırken telnet kullanmamanız yararınıza olacaktır.
Eğer üzerinde her hangi bir Windows işletim sistemi yüklü bir makineden Telnet ile bağlantı gerçekleştirmek istiyorsanız sırayla şu işlemleri gerçekleştirmelisiniz.
1- Başlat (Start) -> Çalıştır (Run) menüsünü çalıştırın.
2- Komut satırına "telnet" komutu ile birlikte bağlanmak istediğiniz makinenin ip adresini veya hostname'ni yazarak "ENTER" tuşuna basınız.
3- Eğer adresi doğru girdiyseniz bu işlemden sonra karşınıza komut satırı gelecektir.
4- Kullanıcı adını (login) ve kullanıcı şifrenizi girdikten sonra artık sunucuya bağlanmış olursunuz.
5- Artık istediğiniz UNIX komutlarını çalıştırabilirsiniz.
Tanım :
Telnet, her hangi bir şekilde ulaşılabilen (Internet veya özel bir ağ ile) bir makineye bağlanmayı, o makine tarafından sunulmuş kaynaklardan yararlanmayı sağlayan bir protokoldür. Bu tanım esasında Internet ortamında kullanılmakta olan tüm protokoller için geçerlidir. Internet ortamı sayesinde başka makinelere ulaşılabilmekte ve bunların sunduğu kaynaklar ve hizmetlerden yararlanılabilmektedir ki bu işlem sadece Telnet'e özel bir durum değildir. Http, ftp protokolleri aracılığıyla da Web ortamında bilgisayarlar arasında gezilip, buralarda sunulmuş olan dosyalardan ve hizmetlerden yararlanılabilinir. Telnet'i bu bahsi geçen protokollerden farklı kılan, bir Terminal Emülasyonu işlevi ile Web ortamında gezilmesini sağlaması dolayısıyla da ulaşılan makineye işletim sistemi bazında komut verilmesini sağlamasıdır. Terminal Emülasyonu kavramını açıklamak, Telnet'i anlamak açısından yararlı olacaktır.
Terminal Emülasyonu :
Terminal Emülasyonu işlemi, aslında terminal olmayan bir makineyi terminal gibi gösterme işlemidir. Böyle bir işleme neden ihtiyaç duyulduğunu açıklamaya geçmeden önce Terminal kavramını açıklamak faydalı olacaktır.
Terminal, verilerin girişi için bir cihazı (genellikle tuş takımı -klavye-) olan, üretilen sonuçların aktarılacağı bir aygıtı (genellikle monitör) olan ve direkt olarak bir bilgisayara bağlı makinelerdir. Bağlanılan bilgisayarlar genellikle büyük çaplı makineler olup, çok kullanıcıya sahip bir Unix makine, bir mainframe (ana bilgisayar) olabilir. Özellikle bilgisayar teknolojisinin bu denli gelişmediği, dolayısıyla kişisel bilgisayarların bu kadar yaygın olmadığı zamanlarda, kullanıcıların karşısına, yetenekleri sınırlı, sadece gerekli girişlerin yapılabileceği ve üretilen sonuçların aktarılabileceği aygıtlardan oluşan makineler, yani terminaller koyulmakta idi. İşlemler ise, tüm kullanıcıların işlemlerini yapacak şekilde güçlü olan merkezi bir makine, örneğin mainframe tarafından yapılmakta idi. Dolayısıyla da terminaller, bu güçlü bilgisayarlar ile kullanıcılar arasında bir çeşit ara yüz vazifesi görürdü. Bu tarz çalışmada, terminallerin işlem gücü bir önem teşkil etmez. Arayüz kavramı altında toplanacak işlemleri yapabilecek bir makine, terminal olarak kullanılabilir. O dönem için değişik şirketlerce terminaller üretilip kullanılmıştır. En çok kullanılan terminallerden biri, Digital Equipment Corporation tarafından üretilen VT100'dür. Bunlar, sadece karakter (text) bazlı hizmet veriyor olup, grafiksel yetenekleri bulunmamaktaydı. Ana makine tarafından üretilen grafiksel verilerin gösterilmesine olanak tanıyabilecek terminaller de üretilmiştir. Textronix 4010' lar buna bir örnektir.
Bilindiği üzere bilgisayar dünyasında meydana gelen hızlı gelişmeler sonucunda, kendi başına işlem gücüne sahip, herhangi bir ana makineye bağlı olmadan çalışabilecek kişisel bilgisayarlar (PC) üretilmiştir. Böyle bir durumda kullanıcılar, ana makineye ihtiyaç duymadan işlemlerini yerine getirebileceklerdir. Buna rağmen bazı uygulamalarda, terminal yaklaşımı gerekli olmaya devam etmektedir. Böyle bir durum için, işlem gücü olmayan bir terminalin yapacağı şeyleri daha güçlü olan bir bilgisayara (PC) yaptırmak mümkün olabilecektir. Yalnız böyle bir şey için, servis istenecek ana makinenin, kendisine bir terminalin bağlandığını düşünmesi, buna göre işlem yapması gerekmektedir.
Yani, kullanıcının başında bulunduğu makinenin, bir terminal ana makineye bağlandığında ne şekilde istekte bulunuyorsa, haberleşme işlemlerini nasıl yerine getiriyorsa, aynılarını yapması, ayni bilgileri üretmesi, kısacası terminal gibi davranması gerekmektedir. Aslında bu haberleşme kuralları, bir protokol teşkil eder, dolayısıyla da bu isi yapacak bir protokolün gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Normalde kullanıcının makinesi bu işaretleri üretmeyecek olup, bunun için bir yazılımın kullanılması gerekecektir. Bu yazılımın yapacağı, Terminal Emülasyonu işlemi olacaktır. Bunlar da Telnet yazılımları olarak bilinirler.
Konu: TELNET PROGRAMI 
Perş. Ekim 30, 2008 4:10 pm
