* REGİSTERY NEDİR? *
Registry; Windows 95, 98, Me, NT, 2000 ve XP'nin, ya­ni 32-Bit Windows sürümlerinin ayar, özelliklerini yazılım, donanım, kullanıcılar ve ayarlarla ilgili bütün değerlerin saklandığı yerdir. Denetim Masası'nda bir ayar değiştirdiğinizde, yada bir program kurduğunuzda yeni ayarlar Registry'e yazılır.
Registry ulaşılmaz değil ve sabit diskinizde bulunan birkaç dosyada saklanıyor. Bu dosyalar işletim sisteminizin sürümüne göre değişiyor. Windows 95 yada 98 kullanıyorsanız bu dosya­lar WİNDOWS klasörünüzdeki SYSTEM.DAT ve USER.DAT dosyaları. Windows ME kullanıyorsanız yine WİNDOWS klasörünüzde bu dosyalara ek olarak bir de CLASSES.DAT dosyası mevcut. Windows NT/2000/XP kullanıyorsanız tüm dosyalar WİNDOWS\SYSTEM32\CONFIG klasöründe saklanıyor. Bu dosyaların hepsi hızlı erişim sağlamak için farklı bir formatta saklanıyor ve Word gibi bir programla açıp incelemeniz imkansız. Microsoft bize bu iş için KAYIT DEFTERİ DÜZENLEYİCİ adında bir araç sunuyor.
Registry'nin Yapısı
Registry çok hiyerarşi bir yapıya sahiptir. Bu yapı sabit diskinizdeki klasörler ve dosyalara benzer. Zaten KAYIT DEFTERİ DÜZENLEYİCİ programı da WINDOWS EXPLORER'A benzer.
HKEY... şeklinde başlayan klasörler BÖLÜM adını alıyor ve her bölümün bir yada birden çok ANAHTARI var. Anahtarların altında da tekrar anahtar oluşturulabiliyor. Anahtarların altında ise Kayıt Defteri Düzenleyicisi'nde sağ tarafta gördüğümüz DEĞERLER geliyor. Asıl ayarlar bu değerlerde saklanıyor. Bunlarda içerdikleri veriye göre üç değişik tipte oluyorlar: DİZE, DWORD ve İKİLİ değer.
Hangi ayarları sakladıklarına bağlı olarak 6 temel bölüm mevcut:
* HKEY_CLASSES_ROOT : Bu bölümü silerseniz Windows açılsa bile dosyalarınızın hiç biri açılmaz. Bu bölüm dosya türleri ve OLE (object linking and embedding - nesne bağlama ve gömme) hakkındaki bilgiler , dosya ilişkilendirmelerini, kısayol bilgilerini ve temel Windows sistem klasör bilgilerini içeriyor.Sürükle bırak işlemleri ile ilgili yazılım ayarları, kısa yol ve tüm diğer kullanıcı ara birimi ile ilgili bilgileri içerir. Burada ilişkilendirilmiş her dosya için bir alt anahtar daha bulunur.
* HKEY_CURRENT_USER : HKEY_USERS bölümü ile bağıntılı ve sadece aktif o an oturum açmış olan kullanıcı ayarlarına buradan erişebiliriz.Burada 7 alt anahtar daha bulunur.
AppEvents: Sistem ve uygulamalarda kullanılmak üzere atanmış sesler ile ilgili ayarlar burada yer alır.
Control Panel: Burada Windows 3.x'deki System.i ni, Win.ini ve Control.ini dosyalarının içeriğine benzeyen denetim masası ayarları yer alır.
InstallLocationsMRU: Başlangıç klasöründe yer alan programların sabit diskteki yollarını belirler.
Keyboard layout: O an kullanılan klavye düzenine buradan da ulaşılabilir.
Network: Ağ bağlantı bilgileri burada yer alır.
Remote Access: Eğer çevirmeli ağ üzerinde ağ bağlantısı kullanılıyorsa o anki bağlantı bilgileri burada bulunur.
Software: Bilgisayara bağlı kullanıcının yazılım konfigürasyon ayarlarına buradan ulaşılabilir.
* HKEY_LOCAL_MACHINE: Bu bölüm her kullanıcı için aynı olan bu değerler bilgisayarda yer alan donanım ve yazılım ayarları üzerine bilgiler içerir. bu anahtarın altında da 7 alt anahtar bulunur.
Config: konfigürasyon bilgileri ve ayarlarına buradan ulaşmanız mümkün.
Enum: Donanım aygıt bilgi ve ayarları burada bulunur.
Hardware: Seri bağlantı noktaları ile bilgiler ve ayarları içerir.
Network: Kullanıcının o an bağlı bulunduğu ağ yada ağlar üzerine bilgiler burada bulunur.
Security: Ağ güvenlik ayarlarına buradan ulaşılabilir.
Software: Yazılımlara has özel bilgiler ve ayarları içerir.
System: Sistem başlangıç ve aygıt sürücüleri bilgileri ile işletim sistemi ayarları burada yer alır
* HKEY_USERS: Bilgisayarın bütün kayıtlı kullanıcılarının özelleştirilmiş ayarları (renkler, denetim masası ayarları vs.) bu bölümde kayıtlıdır. İşletim sistemlerine bağlanan her kullanıcı için masaüstü ve kullanıcı ayarlarını içerir. Bu başlık altında her kullanıcıya ait bir anahtar daha bulunur. Ancak sadece tek bir kullanıcı varsa, bu durumda sadece "default" altında tek anahtar olacaktır.
* HKEY_CURRENT_CONFIG: HKEY_LOCAL_MACHINE ile bağlantılı olarak o anki donanım konfigürasyonu ile ilgili bilgileri içerir.
* HKEY_DYN_DATA: Bu anahtar Windows'un çalışması sırasında sık değişen tak-çalıştır ayarlarını tutar. Bir USB aygıt bağladığınızda yada sistem çalışırken yapabileceğiniz bir değişiklikte Registry'nin bu alanındaki veriler değişir.
Registry'i Düzenlemek
Registry'i düzenlemek, görmek ve arama yapmak için en temel araç sayılan KAYIT DEFTERİ DÜZENLEYİCİ (REGEDIT.EXE) bütün Windows sürümleri ile beraber geliyor. Ancak Başlat menüsünde bulmanız imkansız. Regedit'i açmak için BAŞLAT / ÇALIŞTIR yolunu izleyerek Çalıştır penceresini açın ve REGEDIT yazıp Tamam'a tıklayın.
Bir diğer Kayıt Defteri Düzenleyici ise REGEDT32.EXE dosya adına sahip ve NT / 2000'de normal Regedit'in desteklemediği bazı değerleri görüntülemek ve değiştirmek için kullanılıyor.
Registry Yedeği Almak ve Geri YüklemekÖnce yedek alın. Bu her zaman işe yarar. Zorda kaldığınız bir durumda eski kayıt değerlerini Registry'e geri yükleyerek sorundan kurtulabilirsiniz.
. Tüm Registry'i Yedeklemek: Tüm kayıt veritabanını yedeklemek istiyorsak Kayıt Defteri Düzenleyicide DOSYA menüsünden VER komutunu çalıştırın. Açılan KAYIT DOSYASI VER penceresinde KONUM bölümünden dosyayı nereye kaydetmek istediğinizi seçin ve DOSYA ADI bölümüne de hatırlatıcı bir isim verin. Örneğin "Son Yedek" gibi. VERME ARALIĞI asıl önemli kısım. Tüm kayıt veritabanını yedekleyeceğimiz için burada TÜMÜ seçeneğinin seçili olması gerek. Sonra KAYDET tuşuna basarak verme işlemini tamamlayabiliriz.
. Belli bir kısmi yedeklemek: Eğer sadece bir anahtarı yedeklemek istiyorsak durum yine aynı. İlk önce yedeğini almak istediğimiz anahtarı açıyoruz. Örneğin "HKEY_CURRENT_USER\Control Pa­nel". Daha sonra KAYIT DOSYASI VER penceresini açıyoruz ama bu sefer VERME ARALIĞI bölümünde SEÇİLİ DAL kısmını işaretleyip KAYDET diyoruz.
. Registry'i sıkıştırmak: Eğer sizin bilgisayarınızdaki kayıt dosyası da çok fazla yer kaplıyorsa onu biraz daha kompakt bir hale sokmak isteyebilirsiniz. Bunun için öncelikle bilgisayarınızı gerçek DOS modunda başlatmanız gerekir. Windows altındaki DOS modu işe yaramayacaktır. Daha sonra regedit'i çalıştırıp kayıt dosyası ver seçeneği ile o anki kaydı örnek olarak Compact.reg adı altında kaydedin. Daha sonra regeditten çıkın ve "regedit /c compact.reg" (tırnaksız olarak) parametreleri ile çalıştırın. Sıkıştırma gerçekleşecektir.
Çeşitli Windows problemlerine registry ile çözüm bulabilirsiniz
Windows veri kayıt tabanı üzerinde işlem yapan programların çoğu genel registry problemleri yada performans artırıcı bazı tedbirler üzerinde dururlar. Eğer daha spesifik problemlere çözüm arıyorsanız bu durumda kayda müdahale edip gerekli anahtarları elle değiştirmeniz gerekecektir. Bu şekilde normal kullanımda herhangi bir araç ile düzeltemeyeceğimiz ayarları düzeltebilir ve çalışması gerektiği gibi çalışmayan programlar ile araçlar için de çözüm üretebilirsiniz. En sık rastlanan sorunlar için aşağıdaki kısa ipuçlarına bir göz atın. Tabi ki anlatılan değişiklikleri yapmadan önce registry'nizin mutlaka bir yedeğini almayı unutmayın.
Konu: REGİSTER NEDİR 
Perş. Ekim 30, 2008 4:20 pm
