ZonguldakZonguldak ilinin merkezi olan şehirdir.Karadeniz kıyısında bulunan şehir, özellikle limanıyla Türkiye'nin Karadeniz ülkeleriyle arasındaki deniz ticaretinde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca Türkiye'nin en zengin taşkömürü madenlerini barındırır.Fakat son dönemlerde gelirini tek yön olan taş kömüründen kazanması sebebiyle şehir hergeçen gün gerilemektedir.1995 yılında Karabük' ün il olması sebebiyle sanayi yönünden geri düşmesi şehirden dışarı göçü hızlandırmıştır. Şuanda halen daha aşırı oranda göç vermektedir.
TarihçeYörenin ilk sakinleri Frig boylarından oluşan Bithin, Mariandyn ve Migdon adlı göç topluluklarıdır. M.Ö. VI. yüzyılda Batı Anadolu’da başlayan kolonizasyon sürecinde yörede de ticari iskeleler kurulmuştur. M.Ö.334’e kadar Perslerin egemenliğinde kalan bölge, bu tarihten sonra Makedonyalıların eline geçmiş; ancak yöre halkının ayaklanması sonucu kısa bir süre boyunca bağımsız yönetilmiştir.
Zonguldak ve çevresi M.Ö. 27’de Roma İmparatorluğu'na bağlanmış, daha sonra da Doğu Roma toprağı olmuştur.
Yöreye Anadolu Selçuklu ordusu 1084 yılında gelmiş ve yöreyi fethetmiş. Daha sonra ise yöreyi Cenevizliler ele geçirmiştir, beylikler döneminde ise Candaroğulları bölgede hakimiyet kurmuştur. 1460 yılında Fatih Sultan Mehmet’in Amasra’yı almasıyla birlikte Zonguldak ve çevresi tamamen Osmanlıların eline geçmiştir.
II. Mahmut döneminde, 1829 yılında bölgede ilk kömür bulunmuştur.1848'de ise ilk kömür oacakları açılmıştır.Bu ocakları Belçikalı ve Fransız şirketler işletmiştir.
Zonguldak limanı Birinci Dünya Savaşı'nda Sarıkamış'a gidecek malzemelere ev sahipliği yapmış, Kurtuluş Savaşı'nda ise SSCB ile ilişkilerde önemli bir rol oynamıştır.
Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra 1919 yılında Fransız şirketlerinin haklarını korumak bahanesiyle Fransız askerleri önce Zonguldak’ı, ardından da Kdz.Ereğli’yi işgal etmiştir; ancak, Zonguldak ve çevresindeki Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerine bağlı güçlerin karşı koymasıyla tehlikeye düşmüşler, 21 Haziran 1920'de de bölgeyi terketmişlerdir.
SanayiBölgedeki önemli sanayii tesislerinin başında Türkiye Taşkömürü Kurumu yer almaktadır. İşletmecilik Başlangıcı (1843 - 1848) tarihlerine dayanmaktadır.
1830 - 1848 tarihleri arasındaki arama ve işletmecilik faaliyetleri hakkında çok ayrıntılı bilgi olmamakla birlikte; 1843 tarihli resmi belgelerde, Ereğli ve Amasra’da üretilen “vapur kömürünün” İstanbul’ da pazarlamasından ve gerekli düzenlemelerin yapılmasından sonra devlet hazinesine sağlayacağı katkıdan söz edilmektedir. 1848’ de yapılan inceleme ve düzenlemelerle, Ereğli Amasra arasında “taşkömürü bulunan yerler” saptanarak “havza sınırları” ilk kez tanımlanmıştır. Günümüzde İlk Alışveriş Merkezi projesi yatırımını Demir Madencilik yapmaktadır. Dedeman Otelcilik Alışveriş Merkezi içinde yapacağı yatırımla bölgenin ilk önemli otel yatırımını yapacaktır. Zonguldak Alışveriş Merkezi projesinin Danışmanlığını Target Store Ekibi ve Başkanı Sn. Semih ÜNAL yapacaktır.
Bölgedeki taşkömürünü işleten kurumlar:
* Hazine- İ Hassa (Evkaf Nezareti) Yönetimi (1848 - 1854)
* İngiliz (Galatalı Sarraflar) Kömür Kumpanyası İşletmeciliği (1849 - 1854)
* Kırım Savaşı (Geçici İngiliz) Yönetimi (1854 - 1856)
* Hazine- İ Hassa (Evkaf Nezareti) Yönetimi (1856 - 1861) Emanet İdare İşletmeciliği (1856 - 1859)
* Zafiropulos İşletmeciliği (1859- 1860)
* İngiliz Kömür Kumpanyası İşletmeciliği (1860- 1861)
* Hazine-İ Hassa (Evkaf Nezareti) Yönetimi (1861 – 1865)
* Bahriye Nezareti Yönetimi (1865 – 1908)
* Tersane İdaresi İşletmeciliği (1865 – 1882)
* Yerli- Yabancı Sermaye Şirketleri İşletmeciliği (1882 - 1940)
* Nafia Nezareti Yönetimi (1908- 1909)
* Orman ve Maadin Ticaret ve Ziraat Nezareti Yönetimi (1909- 1920)
* Dünya Ve Ulusal Kurtuluş Savaşı Dönemi (1914- 1922)
* İktisat Vekaleti Yönetimi (1920-1940)
* İş Bankası İşletmeciliği (1926- 1940)
* Etibank ve EKİ işletmeciliği (1937-1940)
* Etibank Ve EKİ Yönetimi (1940- 1957)
* TKİ Yönetimi (1957- 1984)
* TTK Yönetimi (1984-)
Bölgenin diğer başlıca sanayi alanları tarım ve hayvancılık, enerji, taş ve toprağa dayalı ürünler olarak sıralanabilir.
Eğitimİl genelinde 10 anaokulu, 324 ilköğretim okulu, 59 genel - mesleki lise olmak üzere toplam 389 okulda eğitim ve öğretim yapılmaktadır.
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi; Tıp Fakültesi, Devrek Fen Edebiyat Fakültesi, Bartın Orman Fakültesi, Mühendislik Fakültesi, Çaycuma İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ereğli Eğitim Fakültesi ve Fethi Toker Güzel Sanatlar Tasarım Fakültesi olmak üzere 8 fakülte, 3 enstitü, 2 yüksekokul, 8 meslek yüksekokuldan oluşmaktadır.
Üniversite bünyesinde 32 profesör, 32 doçent, 259 yardımcı doçent, 106 öğretim görevlisi, 43 okutman, 256 araştırma görevlisi, 8 uzman olmak üzere toplam 736 akademik personel görev yapmaktadır.
TurizmArkeolojik buluntulara göre M.Ö. 2500'lere uzanan bir geçmişi bulunan ilk yerleşimcilerinin Hattiler olduğu sanılan bölge toprakları tarih boyunca pek çok uygarlığın yaşam alanı olmuş [1], bu uygarlıklara ait izlerin bir kısmı günümüze intikal etmiştir. Zonguldak ilinin önemli turistik ögeleri şunlardır:
Tarihi yerlerKdz.Ereğli (Heraklela Pontike), Filyos (Tieion),
MağaralarGökgöl, Cumayanı, Kızılelma, Sofular, Ilıksu, Erçek,</nowiki>
Tarihi CamilerHidâyetullah Câmii Lütfiye Camii Köprülü Camii İzzet Mehmed Paşa Câmii Gâzi Süleymân Paşa Câmii orhan gazi camii(1200 yıllık)
YaylalarBölüklü yayla
Belediyeler * Beycuma
* Çatalağzı
* Çaydeğirmeni
* Elvanpazarcık
* Devrek
* Gelik
* Karaman
* Kilimli
* Kozlu
* Muslu
* Sivriler
* Zonguldak
* ((Alaplı))