Menenjit, özellikle kalabalık mekanlarda yaşayanlar arasında yayılmaya başladığı zaman çabuk bulaşan bir hastalık olabiliyor. En çok Afrika’da Sahra Çölü’nün güneyindeki ülkelerde görülen bakteriyel menenjit her yıl binlerce can alıyor. Hastalığın en çok etkilediği kişilerse çocuklar ve yaşlılar. Menenjit tedavisinin etkili olabilmesi için, hastalığın bakteriyel ya da virütik olduğunun tespit edilmesi gerekiyor.
Menenjit, beyni saran zarların iltihaplanmasıyla oluşan, hemen tedavi edilmezse işitme kaybı, beyin hasarı ve ölümle sonuçlanabilen ciddi bir bakteriyel enfeksiyondur. Hastalığa yakalananların %95'i 5 yaş altındaki çocuklardır. Kalabalık ortamlarda bulunan çocuk ve erişkinler daha fazla risk taşırlar. Bazı virüs türleri de daha hafif bir menenjit tablosuna yol açabilirler. Ancak, bakteriyel menenjit tıbbi bir acildir.
Bakterilere bağlı menenjit:
• Antibiyotikler kullanılır. Hastayla yakın temasta bulunan kişilerin de koruyucu amaçlı antibiyotik kullanması gerekebilir.
• Bol sıvı alınmalıdır.
• Ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar kullanılır.
• Enfeksiyon odağı belliyse (kulak, sinüs gibi); tekrar menenjit gelişmesini engellemek için bu bölgenin cerrahi işlemlerle boşaltılması gerekebilir.
Virüslere bağlı menenjit: Genellikle ilaç tedavisi verilmez. Bulgulara yönelik tedavi yapılır.
• İstirahat ve damardan sıvı verilebilir.
• Herpes simpleks''e karşı asiklovir seçkin tedavi şeklidir.
Tüberküloz menenjiti: Antibiyotik kombinasyonları kullanılır. Tedaviye 18-24 ay devam edilir.
Belirtileri
Ateş, şiddetli başağrısı,halsizlik, iştahsızlık, ensede ağrı veya ense sertliği, bilinç bulanıklığı, uyku hali, kusma, parlak ışığa bakamama, ciltte basmakla solmayan lekeler, havale geçirme menenjitin belirtileri olabilir. Menenjit, birkaç gün süren bir üst solunum yolu enfeksiyonu veya barsak enfeksiyonu gibi de başlayabilir. Devamında çocuğun tablosu ağırlaşır, diğer belirtiler de ortaya çıkmaya başlar.
Bebeklerde belirtiler daha zor anlaşılabilir. Yüksek veya düşük vücut ısısı, huzursuzluk, kucağa alınınca geçmeyen ısrarlı ağlamalar, uyku hali, beslenmede isteksizlik, kafadaki bıngıldağın normalden bombe olduğu farkedilebilir.
Nasıl Bulaşır?
Mikrop, solunum yoluyla veya ellerle vücuda alınır.
Tanı ve Tedavi Nasıl Yapılır?
Bakteriyel menenjit, tıbbi bir acildir. Çocuğun durumundan şüphelenirseniz, hemen doktorunuza başvurmalısınız. Doktor, çocuğu muayene edecek, kesin tanı için beyin omurilik sıvısından örnek alacaktır ( Bu işlemin sanılanın aksine çocuğa herhangi bir zararı yoktur, işlemin yapıldığı bölgede sinir dokusu bulunmamaktadır ). Bakteriyel etken söz konusuysa, hemen antibiyotik tedavisine başlanacak, çocuk büyük olasılıkla hastanede izleme alınacaktır. Bazen, hastayla temastaki kişilere de koruyucu ilaç verilebilir. Eğer viral bir menenjit söz konusuysa, antibiyotiklerin tedavide yeri yoktur. Ağrı kesici, ateş düşürücü, sıvı tedavisi gibi rahatlatıcı yöntemlerle hasta takip edilecektir.
Menenjit Aşısı
Hib (hemofilus influenza tip b ) 5 yaş altındaki çocuklarda sık görülen ve başta menenjit olmak üzere ölümle sonuçlanabilen birçok ağır hastalığa neden olan bir bakteridir. Hib kaynaklı enfeksiyonlar, 5 yaş altındaki her çocuk için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır, çünkü özellikle 2 yaş altındaki bebeklerde vücudun kendini enfeksiyonlardan koruyan bağışıklık sistemi tam olarak gelişmemiştir. Bu nedenle çocuklar aşılanarak korunma altına alınmalıdır.
Hib menenjit aşısı
Hib aşısı, bebek iki aylık olduktan sonra bir veya iki ay arayla 3 doz uygulanmalı ve bebek 18 aylık olunca bir hatırlatma dozu daha yapılmalıdır. 6 aylık olmuş ve hala Hib menenjiti aşısı olmamış bebeklere 2 ay ara ile 2 doz ve 18. ayda tekrar doz ve 12 aylıktan büyük (1 yaşını doldurmuş) bebeklere Hib aşısı tek doz ve iki ay sonra tekrar dozu şeklinde uygulanmakta ve etkin bir korunma sağlamaktadır. Aşının, difteri, tetanoz, boğmaca karma aşısı ile birlikte, karıştırılarak aynı enjektör içerisinde ve aynı anda uygulanmasında herhangi bir sakınca yoktur. Aşının koruyuculuğu % 99 - 100 dür. Hib aşısı tek aşı olarak bulunabileceği gibi 5’li aşı içerisinde difteri, tetanoz, boğmaca ve inaktive çocuk felci aşısı ile birlikte beşli aşı formunda da üretilmektedir