Devlet Bakanı Nazım Ekren, krizin Türkiye’yi etkilemeye başladığını söylerken, hedeflerini "krizden etkilenmemek değil, hasar minimizasyonu" olarak özetledi. Krizin etkisinin kamu yatırımlarıyla azaltılacağını belirten Ekren, 2009’da 37.5 milyar YTL yatırım yapılacağını açıkladı.
BAŞBAKAN Yardımcısı ve Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Nazım Ekren, 2009 Yılı Programı’nı anlattığı toplantıda, "Küresel ekonomik kriz Türkiye’ye ticaret ve finansman kanalından etki etmeye başladı. Türkiye küresel bir aktör ve oyuncu dedi. Ekren, hedeflerinin "krizden etkilenmemek değil, hasar minimizasyonu" olduğunu söylerken, etkilerin kamu yatırımları ile minimize edileceğini açıkladı.
37.5 milyar YTL’lik yatırım
"Büyüme, enflasyon ve istihdamda orta yolu bulabilmek için kamu harcamaları son derece önemli hale geldi" diyen Ekren, şunları söyledi: "İyi kurgulanmış bir kamu yatırımı, özel sektörün yatırım isteğini daha yüksek oranda gerçekleştirecek. Halen olduğu gibi büyümenin özel sektör yatırımı ile devam etmesini amaçlıyoruz, ama kamuyu da mali disiplini bozmadan, Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu özel konjonktürden geçmesi için en önemli araç olarak görüyoruz."
2008’e göre yüzde 46 artacak
Kamunun, Türkiye’nin karşılaştığı arz şoklarına cevap vermesini sağlayacak projeler için yatırım yapacağını dile getiren Ekren, şöyle dedi: "Bu temel arz şokları gıda ve enerjiden geliyor, enflasyonda gıda yüzde 30, enerji de yüzde 30’a yakın bir paya sahip. Bu noktada GAP çok önemli. 2009 yılında 2008 yılına göre temel kamu yatırımları yüzde 46 oranında artacak. Kamu sabit sermaye yatırımlarında öncelik tarım, enerji, ulaştırma, eğitim, sağlık ve sosyal sektörlere verilecek."
Yüzde 22.9 artış yapıldı
Büyümenin halen olduğu gibi özel sektör yatırım ile devam etmesini amaçladıklarını belirten Ekren, "Ama kamu da, mali disiplini bozmadan, Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu özel konjonktürden geçmesi için en önemli araç olarak görüyoruz" dedi. Ekren, şu bilgileri "2008 yılında program hedefi olarak 3.2 milyar YTL olan KİT yatırımları, 2009 yılında 4.3 milyar YTL’ye çıkarıldı. Merkezi yönetim, döner sermaye, KİT, özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar ve İller Bankası’nın toplamı olarak düşünüldüğünde 2008 hedefi 17.1 milyar YTL olan toplam yatırımlar da 2009 programında 23.3 milyar YTL’ye çıkarıldı. Kamu sabit sermaye yatırımlarında öncelik tarım, enerji, ulaştırma, eğitim, sağlık ve sosyal sektörlere verilecek. Yerel yönetimlerin dahil olduğu genişletilmiş kamu yatırımları da 30.5 milyar YTL’den 37.5 milyar YTL’ye çıktı. Böylece yatırımlarında artış oranı yüzde 22.9 oldu."
Kriz yokmuş gibi davranmadık büyümeyi yüzde 4’e indirdik
2009 programı için ’kriz yokmuş gibi davranıldı’ değerlendirmeleri ’haksızlık’ olarak nitelendiren Nazım Ekren, "Kriz yokmuş gibi davranmadık" dedi. Büyüme hedefini yüzde 5’ten 4’e düşürdüklerine dikkat çeken Ekren, şöyle konuştu: "Yüzde 4’ten daha az olması halinde, harcama performansı ile gelir performansının örtüşmesi lazım. Gelir kaynağı bulmadan, bu düşündüğümüz geliri oluşturmadan harcamaları da kolay yapma ihtimalimiz olmaz. Ama şu andaki tablo, veri ve bilgi seti, bu bütçenin uygulanabilir olduğunu gösteriyor."
IMF’ye uyumu değil önemli olan ihtiyacı karşılaması
NAZIM Ekren, programın, IMF ile yapılacak olası bir programla örtüşüp örtüşmeyeceğine ilişkin soru üzerine, Orta Vadeli Programın standart bir programda neler olması gerekiyorsa o unsurları taşıdığını söyledi. 2009 Programının da bu doğrultuda olduğunu belirten Ekren, "Burada IMF programı ile örtüşüp örtüşmediğinden daha çok -Türkiye için iki önemli dalga geliyor; biri küresel, diğeri içeriden- bu program, bu bütçe her ikisini de karşılayan, onun farkında olduğunu yansıtan temel dokümandır" dedi. Ekren gelişmelere bağlı olarak, 2009 ortalarında Orta Vadeli Programda bir revizyon düşünülebileceğini de söyledi.